ساختمان مسکونی ایوان 2.0
Infill
زمین پروژه، «میانبافتی» (infill) است و سفارشدهنده گونه آپارتمانی 5 طبقهی تک واحدی روی پارکینگ را تقاضا کرده است.
پروژههای میانبافتی در شهر تهران ویژگیهای زیر را دارند:
1 داخل آنها مجزا از بیرونشان طراحی میشود و یک نمای دو بعدی حدفاصل آنها با شهر است و نما فصل مشترک داخل و بیرون نیست.
2 به اصطلاح «نما»ی آنها فارغ از حجم طراحی شده است و به همین دلیل فاقد نماهای دوم و سوم و ... است.
3 فضاهای نیمه باز تعریف دقیقی ندارند و بسیار معدودند.
4 برای نمایش پرکاری و زرق و برق نماها شلوغ و پرخط و خطوطند و باعث اغتشاش فضای شهری شدهاند، هرچند حاصل کار دست بنایان در آنها قابل مشاهده است.
ما به دنبال راه حل معمارانه ای بودیم که حجمی سه بعدی به دست دهد که سیمای شهری را آرام کند، ارتباط درستی بین داخل و بیرونش برقرار باشد و فضاهای نیمه باز تعریف شده ای داشته باشد و در عین حال حاصل کار صنعتگران هم مشخص باشد تا امکان فروشش میسر شود.
GDP
انجام این کار با دست ضمن برآورده کردن خواسته های سرمایه دارانه مهارت قشر سیمانکار شهر تهران را هم ارتقا میبخشد و با توجه به امیدی که برای تکرار این الگو وجود دارد آنها هم با مهارت تازه میتوانند در ساخت این نوع حجم پلاستیک که گویی از گل آمده است در تهران مشارکت کنند و به این صورت اقتصاد داخلی کشور تقویت گردد. این رویکرد در تولید سنگهای کف بنا و سایر مصالح و الگوهای ساختمانی گسترش یافته است و سنگ کاران، شیشهگران، مبلمان سازان و آهنگران ایرانی با مصالحی که تولید داخل است این پروژه را شکل دادهاند.
سنگکاران با سنگهای معادن اصفهان، پلهها و کف بنا را آماده کردهاند، شیشه گران شیشهی خم جان پناه نما را که به قصد نورگیری و ارتباط حداکثر فضای بسته و باز پیشبینی شده را شکل دادهاند. آهنگران ضمن آماده کردن بستر فرمهای اصلی، امنیت و ارتباط با فضای شهر را با جدارهای نیمه شفاف در دیوار محوطه و جداره همکف بنا ایجاد کردهاند تا جایی که معماری به شهر میرسد هم معماری مرزی قابل مذاکره با شهر داشته باشد، همانطوری که مرزهای داخل و بیرونش ساییده شده اند.
سفارش دهندگان هم که با نقشهای خوانا و منظم با حداکثر فضای قابل استفاده و نورگیری مواجه هستند در داخل بنا مینشینند و از درختان محله قیطریه لذت میبرند و به حد فاصل خود و طبیعت فکر نمیکنند.
Type
«مسجد جامع اصفهان» که در دوران سلجوقی طراحی شده است به عنوان نمونه ای از معماری متجانس، داخل و بیرون یگانهای دارد و به نحوی سازمان یافته است که گویی فضاها از داخل یک مکعب کنده شده اند، ایوان حجم «کارو» شده و با فضای باز در ارتباط است و «فضای نیمه باز» تلقی میشود و در شبستان پشت آن فضاهای خالی شده از طریق ایوان با فضای باز در ارتباط هستند. در انتها به گنبدخانه دیگری میرسیم که با شبستان در ارتباط است.
این بخش از مسجدجامع که تایپولوژی منحصر به فردی دارد انتخاب میگردد و با توجه به صورت سوال این کار در سمت دیگر هم به فضای باز متصل میشود، گویی که سقف گنبدخانه برداشته شده است. سپس این تایپ روی هم قرار میگیرد و stack میشود. سطح همکف که این بنا را به شهر متصل میکند هم حداکثر ارتباط را با شهر برقرار کرده است تا بدنهی شهری و فضای پارکینگ حداکثر کیفیت را به دست آورند. انتخاب این تایپ معماری از میان ده ها تایپولوژی مساجد، منازل و مدارس با توجه به امکان هماهنگی آن با تایپولوژی رایج در آپارتمانها که پلان آزاد دراند صورت میپذیرد، در همین حال این تایپ آنچنان که خواهیم دید هر 4 ویژگی منفی Infillهای تهران را مرتفع میکند.
از این به بعد شرح و بسط این دیاگرام با توجه به خواستههای سفارش دهندگان اتفاق میافتد. در بخش جنوبی تراسها با توجه به سازمان فضاها تکرار میشوند و جابه جا میشوند تا سفارش دهندگان در جایی که میخواهند و مقداری که لازم داشته باشند ایوان را تامین کنند.
از نظر شکلی هم جهت کارو کردن ایوان، آینه ی پروفیل طاق ایوان تایپ موجود در مسجد جامع اصفهان است تا بتوان این ده ایوان را با کل حجم یکپارچه ساخت و بر تجانس داخل و بیرون تاکید کرد. این تجانس در واحد بودن متریال حجم بیرونی هم نمود دارد در کنار کم خط و نرم بودن نما باعث میشود سیمای شهری با اغتشاش تازه ای مواجه نشود. در کنار پاسخ به 4 ویژگی غیر مثبت Infillهای شهر تهران تا کنون موارد 1 و2و 3 سامان یافته اند، حجم یگانهای که داخل و بیرونش یگانه شده است و سه بعدی طراحی شده است و نما عنصر الحاقی گرافیکی به حجم نیست به دست آمده است در حالی که ایوانها تعریف مشخصی دارند و ارتباط داخل و بیرون را همیشه تامین میکنند اما این اتفاق در حالی اتفاق می افتد که حجم به دست آمده توسط دست صنعتگران فرم گرفته است و آنچه که ساکنین و مشتریان به عنوان «کار دست و ابزار» می خواهند هم در جزییات و شکل تامین شده است، در حالی که معماری هم کاملا از الگوی پلان و نمای گرافیکی دور شده است.