• en
  • fa
  • de

ویلای چشم‌چران

سایت وسیع است؛ پای تپه­های مینودشت واقع است و شیبی آرام دارد. آیا امکان حفظ و تقویت شخصیت طبیعی این سایت و طراحی فضاهای کاربردی در آن وجود دارد؟ آیا وسوسه گذاشتن حجم معماری روی این زمینه جذاب و استفاده از خاصیت قاب گرفتن این مناظر توسط معماری قابل چشم­پوشی است؟ انتخاب مکان قرارگیری اقامتگاه تصمیم اساسی بود. جرم معماری در زمینی فراموش شده و غیرفعال در گودی کنار حوضچه ذخیره آب باران با امکان بهره بردن از زنجیره “دیدن” مناظر قرار گرفت، در تقاطعی استراتژیک و چهارسویه. برای طراحی فضاهای داخلی نیز، تیم طراحی هدفی مشابه را دنبال می­کرد: امکان دید و ارتباط حداکثری با استخر، مزرعه و مناظر کوهپایه­ای اطراف و امتداد دادن باغ به داخل فضا. برای بدست آمدن این هدف، دیاگرام و ارتباط فضایی روتین و آشنای فضاهای اقامتی ییلاقی (ویلا) به چالش کشیده شد. ما در عوض طراحی فضاهای ارتباطی و هال در میان اتاق­ها و فضاهای عمومی که در دیاگرام فضایی ویلاها مرسوم است، این فضاها را چنان گسترش دادیم که فضاهای دیگر را در بر بگیرد و مثل تراسی گسترده یک فضای آزاد و نیمه باز ایجاد کند. این تراس تبدیل به پلتفرمی شد که امکان فعالیت های گوناگون را نیز به کاربر می­داد. بستری که مرزی برای فعالیت های داخل فضا و خارج آن باقی نمی­گذاشت. در مرحله بعد با ارتفاع دادن این محدوده از زمین تا تاج درختان زیتون، آن را تبدیل به عامل اصلی برای ارتباط مستقیم با حوضچه ذخیره آب و مزرعه کردیم، به طوری که حالا تپه­ها و مزارع، باغ زیتون، استخر و گل­خانه­ها و باغات مبارک­آباد از ترازی تازه توسط معماری قابل لمستر شدند. ما عنصری برای وارد کردن باغ و فعالیت­هایی که در آن اتفاق می­افتد به داخل ایجاد کرده بودیم و در عین حال کیفیت “دیدن” مناظر را هم ارتقا داده بودیم. فضاهای اقامت را هم تفکیک کردیم تا فضای باغ (باز) را در آن­­ها امتداد یابد و این فضاها را کمی نسبت به هم جابه‌جا کردیم تا امکان دید به چهار جهت برای هر سه فضا فراهم باشد. همچنین فضاهای جمعی بسته و نیمه­باز مجموعه نیز از ترازی بالاتر با پله به پلتفرم و سایر فضاها مرتبط شده­اند. در واقع پلتفرم ارتباط دهنده کل فضاهای این مجموعه است که استقلال کارکردی و دسترسی آن­ها را نیز تامین می­کند و خود نیز کارکرد مهتابی تفریحی و دک کنار استخر را دارد. این صفحه که میزبان معماری “چشم­چران” است به­سان رد تیغ بر باقی محوطه اثر گذاشته است. خطی قوی و پررنگ که در پایین آن، منظر حضور یافته و خود را برای بودن مخاطبان و اتفاقات حضورشان آماده کرده است. پله­ها که به عنوان قوی­ترین عنصر ارتباطی با سنگ­های محلی ساخته شده­اند، امتداددهنده­ای هم­جنس از منظر و زمینه هستند که معماری و سایت را یکپارچه می­سازند. گویی همه­چیز بر روی چین­خوردگی­های طبیعی بنا شده به طوری که به نظر می­رسد لنداسکیپ در ادامه مزرعه و تپه­­­­ها، به­طوری­که دامنه تپه­ها امکان گسترش آن­ها را فراهم آورده و بخشی از آنچه که تصمیم بر ساختش بوده در آن پهن شده است. به این ترتیب مخاطب از امکان گردش در تراز مزرعه و تجربه “بودن” در شرایط مختلف بهره­مند است، در حالی­که می­تواند آرام آرام خود را به ترازهای دیگری برای تجربیات جدید از مزرعه و باغ برساند. اعداد و ارقام این کار در مدت یک سال طراحی و اجرا شده است. برای انجام آن مبلغ 450 میلیون تومان هزینه شده است که هزینه ساخت هر مترمربع بنای مفید آن 100/1 میلیون تومان خواهد بود. چشم­چران توسط نیروهای بومی ساخته شده و تنها نیروی کار غیربومی آن “آوانداد” تولید کننده صفحات کابینت و مصالح ساختمانی است. بواسطه انجام این پروژه یکی از معادن سنگ غیرفعال محلی بازگشایی شد و حدود 1000 نفر کارگر و استادکار سنگ­کار از مینودشت مشغول به کار شدند و به اقتصاد محلی سود رسیده است.

جایزه‌ها

مسابقه Dezeen | 2018 | طرح برگزیده
جایزه معمار | 2017 | رتبه‌ی اول

انتشارات

مجله Design Diffusion News
مجله معمار

اخبار

مجله‌ Design Diffusion News (DDN) شماره‌ی 261
طرح منتخب- مسکونی- جایزه Dezeen 1397
مجله‌ معمار شماره‌ی 106
Dezeen
رتبه‌ی اول- بخش مسکونی: تک واحدی- جایزه معمار 1396

معماران اصلی

محمدرضا قدوسی,

کارفرما

خلیل فرشباف,

تیم طراحی

ساراجعفری, محسن صف شکن,

گرافیک و تصویر سازی

یگانه قزل‌‌لو, فرید گل‌محمدی,

همکاران طراحی محوطه

گلناز بهرامی,

همکاران معماری داخلی

ترانه بهبود,

نطارت

فاطمه رضایی فخر,

سازه

جلال‌الدین سجادیان,

تاسیات مکانیکی

پیمان شفییان,

تاسیات الکتریکی

پیمان شفییان,

اجرا

خلیل فرشباف,

عکاسان

استودیو دید, پرهام تقیوف, سروش مجیدی,